Inleiding
Veel werkgevers vragen sinds de invoering van de Wet werk en zekerheid per 1 juli 2015 geen ontslag meer aan voor een werknemer die 2 jaar arbeidsongeschikt is en niet binnen 26 weken kan re-integreren. Er ontstaat zo een zogenaamd ‘slapend dienstverband’. Er is geen loondoorbetalingsverplichting meer, maar de medewerker is nog wel in dienst. Ook heeft een werknemer geen recht op een afrekening van nog openstaande vakantierechten (dagen/vakantiegeld) i.t.t. de situatie dat het dienstverband eindigt. Veel werkgevers wachten ook met deze uitbetaling.

De reden van het ‘slapend dienstverband’ is dat een werkgever geen transitievergoeding wil betalen. (Achtergrond is ook dat werkgevers het betalen van een transitievergoeding niet ‘eerlijk vinden’, nu zij reeds twee jaar lang een loondoorbetalingsverplichting hebben gehad en vaak ook al kosten hebben moeten maken voor re-integratie; die kosten kun je niet aftrekken van de transitievergoeding, uitzonderingen daargelaten: zie ook ‘studiekostenovereenkomst en ‘bredere inzetbaarheid’).

Nadelen slapend dienstverband
Zeker bij een lang dienstverband kan de transitievergoeding behoorlijk oplopen, dus het niet aanvragen van een ontslagvergunning kan op het eerste gezicht een aanzienlijke besparing opleveren. Er zijn echter twee grote nadelen:

1. Op het moment dat er een verandering komt in de medische situatie en de medewerker geeft aan (mogelijk) weer in staat te zijn om de eigen of passende werkzaamheden op te pakken, zal de medewerker aanspraak kunnen maken op zijn arbeidsplaats. Er is immers geen einde gekomen aan het dienstverband.
2. De duur van het dienstverband loopt door en dit heeft invloed op de berekening van de transitievergoeding. Dus als er op een later moment alsnog op initiatief van werkgever een einde komt aan het dienstverband dan is de transitievergoeding hoger vanwege een langer dienstverband.

Compensatieregeling
Per 1 april 2020 komt er (hoogstwaarschijnlijk) een compensatieregeling voor werkgevers indien zij een transitievergoeding moeten betalen aan medewerkers die langer dan 2 jaar ziek zijn. De regeling zal met terugwerkende kracht gaan gelden vanaf juli 2015. De vergoeding zal worden gefinancierd vanuit het Algemene Werkloosheidsfonds (Awf). De kosten worden aldus via premies omgeslagen over alle werkgevers.

Er zullen, zoals het er nu naar uitziet, wel beperkingen gaan gelden voor deze compensatieregeling.

Beperking 1: de compensatie zal niet meer bedragen dan het bedrag gelijk aan het tijdens ziekte van de werknemer betaalde loon; allereerst moet dus berekend worden of de transitievergoeding mogelijk hoger uitkomt dan het loon over 2 jaar, maar dit is niet waarschijnlijk.
Beperking 2: als de werkgever een loonsanctie is opgelegd door het UWV, telt die periode niet mee bij de berekening van de hoogte van de compensatie; ook hieraan valt niet veel te veranderen, behalve dan door de periode van de opgelegde loonsanctie zo kort mogelijk te houden.
Beperking 3: en dat is nu de belangrijkste: er zal niet meer aan compensatie betaald worden dan de transitievergoeding waar een werknemer recht op zou hebben op het moment dat de loondoorbetalingsverplichting eindigt.

Slapend dienstverband duurder
De hoogte van de transitievergoeding loopt alleen maar op als het dienstverband langer duurt. Weliswaar is de kans groot dat je als werkgever in 2020 de betaalde transitievergoeding terug krijgt, maar dit zal niet gelden voor het deel van de transitievergoeding voor de periode dat het dienstverband ‘geslapen’ heeft. Dus werkgevers die dachten slim te zijn door het dienstverband slapend door te laten lopen, zouden weleens bedrogen uit kunnen komen.
(Veel werknemers zien het slapende dienstverband ook als een soort spaarpotje, dat ze later kunnen claimen bij jou als werkgever. )

Advies
Gezien de huidige status van het wetsvoorstel, adviseren wij werkgevers vaker om juist wel voor medewerkers een ontslagvergunning aan te vragen als zij 2 jaar arbeidsongeschikt zijn. Uiteraard zullen we eerst trachten te komen tot een einde aan het dienstverband met wederzijds goedvinden door middel van een vaststellingsovereenkomst. Als de vakantierechten (dagen/toeslag) nog niet zijn uitbetaald is dit vaak een reden voor een medewerker om een en ander af te wikkelen. Wij helpen graag bij de berekening van de hoogte van de transitievergoeding, het opstellen van stukken en de wijze van aanpak.

Lukt het niet om tot een vergelijk te komen, dan ondersteunen wij je bij de ontslagaanvraag en het terugvragen van de betaalde transitievergoeding. Je kunt ons machtigen via het werkgeversportaal UWV en wij doen de rest.